Hisse Kanıtı (proof of stake), sadece yasal işlemlerin bloklara eklendiğinden emin olan bir Consensus (fikir birliği) mekanizmasıdır. Kripto paranın, onaylayanlar tarafından bloke edilip ağın güvence altına alınmasıyla çalışır. Kripto para madenciliği enerji gerektiren bir iştir, ancak yorucu olması gerekmez.
Blok zincirinin karbon ayak izini temelli azaltmak amacıyla Ethereum grubu dövizin nasıl oluşturulduğunu değiştirmek için çalışıyor. Çalıştıkları metodun adı hisse kanıtıdır (Proof of Stake – PoS). Hisse Kanıtı, Bitcoin ve Ethereum’un halihazırda kullandığı Emek İspatı’na (Proof of Work –PoW) alternatiftir. Hem Hisse Kanıtı (PoS), hem de Emek İspatı (PoW), consensus mekanizmasına örnek teşkil ederler.
Başlıklar
Consensus Mekanizması
En basit dille herkese açık blok zinciri veritabanıdır. Çoğu veritabanları, kimlerin ulaşıp düzenleyebileceğiyle ilgili kurallar koyar. Çoğu veritabanı, bunlara kimin erişebileceği ve bunları düzenleyebileceği konusunda izinler belirler. Bu merkezi kontrol kullanışlıdır ancak onları saldırılara karşı savunmasız hale getirir. Buna karşılık, blok zincirler, borsalardan yatırımcılara kadar yazılımı çalıştıran herkesi onları güncellemekten sorumlu kılar.
Bu durum kulağa karmaşık gelebildiği için blok zincirleri “consensus mekanizması” ya da “consensus algortiması” kavramlarını kullanmaktadırlar. Consensus mekanizması sadece yasal takasların bloğa girdiğinden emin olmak için ağı canlı tutar. Nodlar –blok zinciri yazılımını yürüten bilgisayarlar “Evet, doğru” diyebilmek için sürekli kontrol halindedir.
Bunu yaparak, birinin dağıtılmış ağdaki işlem gücünün yarısından fazlasını ele geçirip kontrol altına almasıyla oluşan saldırıların %51’ine karşı korumuş olur.
Emek İspatı (Proof Of Work)
Kaynakların iki katınının kullanılmasına neden olan saldırıları önlemek amacıyla, Bitcoin proof of work consensus algoritmasını kullanır. Ağın, takası devam ettirebilmesi için sistem kullanıcılarından donanım ve elektrikle çalışmalarını ister.
Emek ispatında (proof of work), madenciler (ya da, doğru konuşmak gerekirse bilgisayarlar), blok zinciri takaslarını birinci bitirmek için, arkadaş canlısı bir yap-bozu çözmeye uğraşır. Uğraşları, takasların yasal olduğunu onaylamak içindir. Karşılığında Bitcoin gibi kripto parayla ödüllendirilirler.
Proof of Work, Bitcoin tasarımının içine kurulmuştur, ardından Ethereum gibi consensus mekanizmalarıyla çoğaltılmıştır. Ancak, bu sistemin yan ürünü, çok fazla elektrik harcaması ve problemler üzerine çalışan makinalara ihtiyaç duymasıdır.
Hisse Kanıtı (Proof Of Stake)
Ethereum geliştiricileri bir çok güncelleme üzerine çalışmaktadırlar. Ethereum 2.0 hisse kanıtını yürütecektir ve Ethereum’un ana yürütücüsü olacaktır.
Ethereum 2.0’daki hisse kanıtı, emek ispatı ile aynı amaca ulaşmak için çalışır. Yani blok zincirdeki takasları güvenli hale getirmek.
Ancak, emek ispatı madencileri, ağı güvende tutmak için kendilerini yazılım kaynaklarına (büyük, pahalı bilgisayarlar) vermişlerdir, hisse kanıtı “yürütücüleri” ise kripto paraya. Hisse kanıtı ile, blokta takas yapma şansını elde etmek için –ve buna bağlı ücretlendirmeyi yürütücülerin kullanamadıkları 32 ETH’yi (Ethereum 2.0) kilitlemesi veya stake etmesi gerekmektedir.
Ethereum Vakfı’na göre, hisse kanıtı, iş kanıtına göre çeşitli avantajlara sahiptir
* Kazanma olasılığı güçlü bilgisayarlara bağlı olmadığı için son moda yazılımlara ihtiyacınız yoktur.
* Bu, ademi merkeziyetçiliği (merkeze bağlı olmamayı) ve %51 saldırıdan korunmayı sağlayan bir Ethereum noduna daha fazla kullanıcının ulaşması demek.
* Hisse kanıtı, emek ispatından daha az enerji harcar, çünkü; daha düşük yazılım gereksinimine sahiptir.
Ağ nasıl seçer?
Yürütücüler, blok önerileri yapmak için ağ tarafından rastgele seçilir. Hergün değişen 128 nod gruplar içinde rastgele seçilirler. Her seferinde, yeni bir takas bloğu oluşturulur ve blok zinciri veritabanına eklenir, hisse kanıtı (PoS) consensus mekanizması, bloğun doğru önerildiğini tasdiklemek için farklı gruplar seçer.
Yürütücüler, hem blokları oluşturmaları, hem de diğer blokların oluştuğunu görmek için tasdiklemeleri üzerine ödüllendirilirler. Eğer yürütücüler çevrimdışıysa, ya da doğru tasdikleme yapmıyorlarsa, bir ceza puanı kazanırlar. Eğer ağa saldırmaya çalışırlarsa, bütün desteği kaybedebilirler. Algoritma, istatiksel olarak imkansız olan bir ağ saldırısına karşı koruma sağlamak amacıyla tasarlanmıştır.
