Mina Protocol (MINA), Haziran 2017’de tam merkeziyetsizlik, ölçeklenebilirlik ve güvenlik problemleri için bir Layer-1 çözümü olarak geliştirilmiştir.
O(1) Labs tarafından geliştirilen bu proje, Ekim 2020’ye kadar Coda Protocol olarak bilinmektedir. Ancak daha sonra isim değişikliğiyle Mina Protocol olmuştur. O(1) Labs’ın CEO’su ise Evan Shapiro’dur.
İlk sıkıştırılmış blok zincirdir ve bu sayede dünyanın en hafif blok zinciri unvanına sahiptir. Ağın toplam boyutu 22 KB (kilobyte) kadardır.
Kısacası; blok zincir ağının kapladığı tüm alan aşağı yukarı birkaç tweet’in kapladığı alan kadardır. Ağın ne kadar hafif olduğunu kıyaslamak isterseniz Bitcoin’in kapladığı güncel alanın şu anda 385.1 GB (gigabyte) olduğu gerçeğine bakabilirsiniz.
Başlıklar
Nasıl çalışır?
Bitcoin’e benzer bir şekilde işlemleri gerçekleştirir. Ancak Ethereum’un hesap modelini de aynı anda kullanır. İşlemlerinde Bitcoin blok zincirindeki gibi harcanmış paranın bir listesini içerir. Ethereum’dan kullandığı özellik ise hesap bakiyelerini de kullanıcılara göstermesidir.
Teknik açıklamalara göre “Ouroboros Samasika” adını verdikleri güveniliği arttırılmış bir PoS konsensüs protokolü geliştirilmiştir. Proof of Stake mekanizmasını kullanan Ouroboros Samasika, Mina’nın bir genesis bloğundan ön yükleme sağlaması nedeniyle merkezi olmayan ağlar için özel olarak tasarlanmıştır.
Ayrıca ilk Mina bloklarının oluşumdan beri Ouroboros Samasika’nın aktif olduğu da önemli bir detaydır.
Protokol kanıtlanmamış blokları gruplayarak süreci paralel node’lara atar. Böylelikle çalışan işlem işleme hızını optimize etmek için paralel bir tarama gerçekleştirir.
Zk-SNARKs nedir ve nasıl çalışır?
Ağın bu kadar az yer kaplamasının temel nedeni, zk-SNARKs isimli kriptografik kanıt yöntemiyle çalışmasıdır. ‘Provers’ olarak da bilinen Snarker‘lar, işlemlerin doğrulanmasında kullanılan zk-SNARKs üretimini sağlar.
Zk-SNARKS, ağ üzerinde yeni bir blok üretildiğinde blokların onaylanmasında görev alır. Ancak temelinde Proof of Stake algoritmasını kullanır.
Yani, SNARK özelliği, PoS algoritmasının diyoluğuyla birlikte ağı hem sürdürülebilir hem de çevre dostu bir blok zincir haline getirir.
Zk-SNARK, blok zincirdeki tüm bilgileri göndermek yerine, küçük boyutta anlık bir ekran görüntüsü olarak kaydeder. Kendinden bir sonraki bloğun ekran görüntüsünü, bir öncekinin arkasına koyar. Böylelikle zincir, büyük miktarda veri içerse bile ekran görüntülerinin boyutu sabit tutar.
SNARK özelliği sayesinde PoS algoritması üzerinde bir yenilik yapan proje, hem ölçeklenebilir, hem gizlilik odaklı hem de doğrulanabilir merkeziyetsiz uygulamaların geliştirilmesinde görev alır.
MINA coin ve tokenomik
Blok zincirin asli token’ı MINA’dır. Blok zincirde yeni bloklar oluşturmak ve üretmek için kullanıcılar MINA token’la işlem yapmak zorundadır.
Arz sınırı olmadığı için enflasyona karşı bariyer olmayı hedefleyen ve bir tür ödeme yöntemi olarak piyasaya sürülen varlık, deflasyonist bir yapıya sahiptir.
Tüm token sahipleri, enflasyonla orantılı kilitleme işlemi yapmadan yüzdeyle pay alabilirler. İlk lansmanla beraber dağıtılan ve 8 yıl boyunca açılacak olan toplam miktar 1 milyar adettir.
Öte yandan ana ağın ilk yılında kilitli hesaplar, yıllık %12 faizle blok ödülü alırlar. Faiz oranı ise zamanla azaltılarak %7’ye sabitlenecektir. İlk 15 ay boyunca ana ağdaki kilidi açılmış hesaplar, kilitli hesapların aldığı blok ödüllerinin tam 2 katını alacaklar.
MINA token fiyatı ne kadar?
Sayısal bilgilerine baktığımızda ise şu anda CoinMarketCap verilerine göre toplam arz miktarı 824.104.972 token görünüyor. Maksimum arzı belli olmayan token’ın dolaşımdaki miktarı ise 427.727.954.84 adet.
Piyasa değeri 1 milyar doların biraz üzerinde olan MINA, şu anda %10.58 artışla 2.43 dolardan işlem görüyor.
Proje hangi yatırımcılardan fon topladı?
Proje ilk etapta CoinList platformundaki ön satışında 19 milyon dolara yakın fon topladı. Daha sonra 17 Mart Perşembe günü 92 milyar dolarlık token satışıyla bir adım daha öne çıktı. Projenin benimsenmesini hızlandıran bu finansman turuna FTX Ventures ve Three Arrows Capital öncülük etti.
Öte yandan FTX Ventures’ın katıldığı ilk zero-knowledge proof proje olmasının yanı sıra finansman turundaki diğer isimler ise; Alan Howard, Amber Group, Brevan Howard, Blockchain.com, Circle Ventures, Finality Capital Partners ve Pantera’ydı.
MINA coin geleceği ve yorumu
Katılımcıların ilgisinin bir hayli yüksek olduğu varlık, Ethereum ve Bitcoin gibi liderlerin boyutu göz önüne alındığında, hafifliğiyle ön plana çıkıyor.
Ayrıca gizlilik odaklı, ölçeklenebilir ve doğrulanabilir merkeziyetsiz uygulamalara odaklanan bir ödeme yöntemi oluşu, onu gelecekte de göreceğimiz bir varlık haline getiriyor.
Blok zincirin temelindeki ‘hafiflik’ anlayışı, ağ yoğunluğunun arttığı zamanlarda işlem sürelerinin uzamasına neden olabilir. Ancak yine de gerçekleşen gelişmeler, Mina ekibinin tüm bu muhtemel sorunlara karşı şimdiden önlem aldığını gösteriyor.
Öte yandan yukarıda bahsettiğimiz fonlamalarda büyük şirketlerin desteğini alan proje, iyi bir gelecek potansiyeli de taşımaya devam ediyor gibi görünüyor.
MINA token hangi borsalarda var?
Varlığın satın alma işlemlerinin yapılabileceği borsalar şunlardır: OKEx, Huobi, Binance, Gateio, Coinlist ve Kraken.
