Ethereum kurucusu Vitalik Buterin, yakın tarihli bir gönderide, Layer-3 kavramının genellikle Layer-2 ölçeklendirme tartışmalarında olduğunu gözlemlediğini söyledi.
Kısaca Buterin, 2. katman çözümlerin ağdaki hiper ölçeğe çok daha fazla odaklandığını belirtti. Bununla birlikte, L3, özelleştirilmiş işlevsellik sağlayacak. Ona göre Layer-3’ün dikkate alınması çok önemlidir çünkü 2. katmandan farklı işlevler üstlenir.
Aynı ölçekleme şemasını kendi üzerine yığmaktan oluşan üç katmanlı bir ölçekleme mimarisi genellikle iyi çalışmaz. İki roll-up katmanının aynı teknolojiyi kullandığı roll-up’ların üstündeki roll-up’lar kesinlikle kullanmaz. Ancak ikinci katmanın ve üçüncü katmanın farklı amaçlara sahip olduğu üç katmanlı bir mimari çalışabilir.
Buterin, kullanım durumlarının üç vizyonunu paylaşarak, L3’ün gelecekte çok önemli bir yerde olacağına inanıyor. Gizlilik için “zk” kanıtlarından yararlanacak gizlilik tabanlı uygulamalara atıfta bulunmada büyük bir rol oynayabileceğini söyledi. Buterin, bunu “Özelleştirilmiş İşlevsellik” olarak tanımladı.
Ek olarak, hesaplama için Ethereum Sanal Makinesini (EVM) kullanmak istemeyen özel uygulamalar için özelleştirilmiş ölçeklendirme, gelecekte Layer-3’ün başka bir kullanım durumu olacaktır.
Ayrıca Validium’lar aracılığıyla “zayıf güvenilen” bir ölçeklendirme olan zk kanıtı (zk-Proof) bir teknoloji için de kullanılabilir. Ona göre kurumsal blok zinciri uygulamaları için önemli olabilirler.
Zincirler Arası İşlemleri İki Farklı L2 Yürütebilir
Ne olursa olsun, L-3 yapısının L-2 modellerinden daha verimli olup olmayacağı belirsizdir.
İki katmanlı model yerine üç katmanlı model için olası bir argüman şudur: üç katmanlı bir model, tüm bir alt ekosistemin tek bir roll-up içinde var olmasına izin verir, bu da ekosistem içindeki etki alanları arası işlemlerin pahalı olan L-1’den geçmek zorunda kalmadan çok ucuza gerçekleşmesine izin verir.
Buterin, aynı zincire bağlı iki farklı L-2 arasında zincirler arası işlemlerin kolay ve ucuz bir şekilde gerçekleştirilebileceğini de belirtti. Ancak, Layer-3’leri oluşturmak, ağı daha verimli hale getirmeyebilir.
StarkWare’in yeni üretilen özyinelemeli geçerlilik kanıtlarının (Validity Proof) artık Ethereum ölçeklenebilirliği ile ilgili olmadığı da bilinen bir durum. Ethereum yazılım firması ConsenSys’in ürün müdürü Declan Fox da özyinelemeli roll-up’lar ve ispatlarla sonsuz ölçeklendirmenin teorik olarak mümkün olduğuna inanıyor.
StarkWare kurucu ortağı Eli-Ben Sasson, Immutable X üzerinde tek bir işlemde 600.000 değiştirilemez token’ın (NFT) özyinelemeli kanıt sayesinde toplandığını açıkladı.