Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin, Pazartesi günü merkezi olmayan özerk kuruluşların (DAO) yararlılığını savunan uzun bir blog yazısı yayınladı.
Bu merkeziyetsiz yapıların geleneksel şirketlere kıyasla benzersiz avantajlara sahip olmasının ve sadece şirketler tarafından rekabette geride bırakılamamasının ve modasının geçmemesinin 3 nedenini sıraladı.
Daha İyi Kararlar Vermek
DAO, merkezi bir hiyerarşi veya CEO’su olmayan, gelişmekte olan, blok zincirine özgü, aşağıdan yukarıya bir yönetişim yapısıdır. Bunun yerine, kuruluşun üyeleri, akıllı sözleşmeler aracılığıyla uygulanan yönetişim token’larını kullanarak oy vererek kararlar alır.
Vitalik’in açıkladığı gibi DAO’lar, geleneksel yönetişim yapılarına kıyasla verimsiz oldukları için sıklıkla eleştirildi. Ne de olsa, mevcut kurumsal dünyada merkezi olmayan yönetişim girişimleri sınırlı bir başarı gördü.
Ancak geliştirici, merkeziyetsiz karar verme mekanizmasının iki uç karar arasındaki uzlaşmanın en iyi sonuçlara yol açtığı senaryolarda en iyi şekilde çalışabileceğini iddia ediyor. Örneğin, ılımlı vergi oranları genellikle geliri artırmayı optimize etmek ve ekonomiyi sağlıklı tutmak için gereklidir ve yüzde 0 ya da yüzde 100 vergi oranına karşı en iyi çözümdür.
Kararlar birbirinden farklı olduğunda, kalabalığın fikrine güvenmek daha iyi cevaplar verebilir.
Bu durumlarda, karar verme sürecine giren büyük miktarda çeşitli girdilere sahip DAO benzeri yapılar çok mantıklı olabilir.
İkinci olarak, büyük dış aktörler tarafından tehdit edildiğinde işlemeye devam etmesi gereken uygulamalar en iyi şekilde merkezi olmayan kuruluşlar tarafından yönetilir. Bunun popüler bir örneği, merkezi olmayan bir dosya paylaşım sistemi olan BitTorrent’tir.
Merkezi olmayan BitTorrent, yalnızca sansür direncine değil, aynı zamanda uzun vadeli yatırımları çeken uzun vadeli güvenilirliğe de sahiptir. Benzer şekilde, bu merkeziyetsiz oluşumlar, şirketlere hem sansür hem de istikrarsızlığa dayanıklı alternatifler olarak hizmet edebilir.
Merkeziyetsiz stabilcoin olan DAI’nin ihraççısı MakerDAO, Vitalik’in söylediği bir örnektir. USDC gibi merkezi alternatiflerin aksine DAI, ABD hükümetinden gelen sansür saldırılarından kaçınmak için daha donanımlı olabilir.
Güvenilir Adil Sistemler
Son olarak, merkezi olmayan yönetişim, bir dereceye kadar öznel karar almayı gerektiren sistemlerde “inanılır adaleti” teşvik etmek için daha iyidir. Bunlar, algoritmik stabilcoin DAO’ları, merkezi olmayan mahkemeler (Örn: Kleros) veya geriye dönük finansman mekanizmalarını (Örn: Optimism DAO) içerebilir.
Gerçekçi olarak, muhtemelen kurumsal yönetişim dışında bir şeyden ziyade siyaset biliminin yapılarına benzeyen az sayıda DAO’ya ihtiyacımız var.
Ama bunlar gerçekten önemli olanlar.
